BAB 3 :LARIAN
PERMUKAAAN
Faktor mempengaruhi larian permukaan.
1) Kawasan
tadahan.
§ Keluasan
§ Kecerunan
§ Orientasi
tadahan
§ Bentuk
tadahan
§ Jarak
dari sungai
§ Frekuensi
§ Indek
aliran
§ Lebat
hujan purata tahunan
2) Iklim.
3) Lebat
hujan / air lebihan
§ Kualiti
– konsep unit hidrograf.
§ Hidrografi
– hujan merupakan air larian semulajadi yang berterusan.
Aliran terus dan
aliran dasar.
§ Bergantung
kepada beberapa factor seperti : struktur geologi, jenis kawasan tadahan,
kekerapan equiler dan lain-lain.
§ Jumlah
aliran permukaan = Jumlah luas hidrologi aliran terus.
§ Kaedah
pemisahan digunakan
i)
kaedah garis lurus
ii)
kaedah kecerunan malar.
iii)
Kaedah lengkung susutan.
§ Graf
histogram kematan hujan melawan masa.
§ Pemisah
hietograf.
§ Hietograf
hujan adalah histogram jumlah hujan tersendiri daripada dua bahagian, iaitu
kehilangan dan hujan lebihan.
§ Kehilangan
adalah perbezaan jumlah hujan yang turun dengan larian terus sesuatu kawasan
tadahan.
§ Hujan
yang menjadi larian terus diistilahkan sebagai hujan lebihan.
§ Terdapat
bezanya kaedah untuk mengira bilangan antaranya kaedah indeks phi (Ø).
§ Membuat
pemisahan antara aliran dasar dari air aliran terus.
a) Untuk
mengetahui berlakunya banyak aliran terus yang boleh didapati dari satu
hidrograf hujan, perlu diasingkan aliran dasarnya.
b) Ia
bergantung beberapa factor seperti sumber geologi.
Larian permukaan (Surface runoff)
§ Ia
merupakan satu kompenen air yang mengalir di atas permukaan cerun masuk kedalam
saliran sungai.
§ Terbahagi
kepada 2 komponen utama.
i)
Air aliran permukaan (ALP)
ii)
Air larian bawah permukaan / air aliran antara lapisan
.
§ ALP
berlaku apabila keupayaan susupan telah akibat hempasan hujan yang lebat.
§ Larian
permukaan merupakan komponen hidrograf terpenting kerana ia berkaitan dengan
kuantiti banjir, aliran sungai dan rekabentuk struktur keratin hidraulik.
§ ALP
secar semulajadi mengalir ke sungai, tasik dan laut secara graviti.
§ Nilai
ALP ialah jumlah hujan satu kawasan tadahan setelah di tolak dengan susupan,
sejatan dan sejat peluhan.
§ ALP
ditakrifkan sebagai air hujan yang berlebihan yang mengalir melalui permukaan
tanah kedalam sungai yang berdekatan mengikut hukum graviti
§ ALP
terbentuk apabila titisan air yang turun ke permukaan bumi melebihi kemampuan
air untuk menyerap kedalam tanah.
Kawasan Tadahan ( Catchment Area).
§ Didefinasikan
sebagai keseluruhan kawasan dimana kesemua air lariannya menuju ke system
saluran seperti sungai yang berada dalam kawasan tadahan tersebut.
§ Ia
merupakan kawasan kritikal dalam pengurusan sumber air dimana kawasannya
mempunyai kadar dan kualiti air yang mengalir ke dalam sungai.
§ Water
Shed – kawasan tadahan terkecil.
§ Basin
- kawasan tadahan terbesar.
Susupan (Infiltration)
§ Bila
hujan turun, sebahagiannya akan menyusup ketanah.
§ Kadar
maksimum dimana tanah berkeupayaan meyerap air dipanggil kapasiti susupan air
tanah, F (Inflitration Capacity)
§ Kadar
susupan berbanding dengan masa boleh diterangkan melalui formula.
f = fc + ( ko - fc ) 
Dimana ,
f = kadar penyusupan
fo = kadar penyusupan awal
fc = kadar penyusupan kawasan berlorek
t = masa
k = angkatap
Tiada ulasan:
Catat Ulasan